Wonen toch veelal goed betaalbaar in Nederland

Op verreweg de meeste locaties in Nederland zijn zowel huur- als koopwoningen goed te betalen. Maar huizenjagers in Amsterdam hebben te maken met de slechtst betaalbare woningmarkt in ons land.

november 20, 2018

​Op verreweg de meeste locaties in Nederland zijn zowel huur- als koopwoningen goed te betalen. Maar huizenjagers in Amsterdam hebben te maken met de slechtst betaalbare woningmarkt in ons land. Op de meeste locaties is huren qua betaalbaarheid aantrekkelijker dan kopen.

Dit blijkt uit een diepgaande analyse van vastgoedadviseur JLL, waarin op wijkniveau is gekeken naar de betaalbaarheid van zowel huur- als koopwoningen voor inwoners van die betreffende wijk. De meest opvallende resultaten uit het onderzoek:

• In 70% van alle wijken zijn de koopwoningen betaalbaar, voor huurwoningen is dat zelfs 85%;

• In 95% van de wijken zijn huurders qua betaalbaarheid beter uit dan kopers;

• Lokale overheden kunnen via hun grondprijsbeleid veel doen om de betaalbaarheid niet verder te laten verslechteren.

Koopwoningen

Hoewel de media de laatste tijd vaak berichten over onbetaalbare koopwoningen, komt JLL tot de conclusie dat – wanneer gekeken wordt naar het gemiddelde huishoudensinkomen op wijkniveau – ruim 70% van alle wijken in Nederland nog altijd over een betaalbare*1 koopwoningmarkt beschikt.

De verschillen tussen wijken zijn echter groot. De best betaalbare wijken en gemeenten liggen aan de randen van Nederland, terwijl een groot deel van de Randstad en Noord-Brabant gekenmerkt wordt door een slechte betaalbaarheid. De vijf wijken met de slechtste betaalbaarheid liggen in Amsterdam, terwijl de best betaalbare wijken terug te vinden zijn in Hulst, Terneuzen en Noord-Beveland.

*1 Onder betaalbaar wordt verstaan dat transactieprijzen van woningen gemiddeld niet hoger zijn dan 4,5 keer het gemiddelde jaarinkomen in een wijk. Dit bedrag komt overeen met de maximale hoogte van de hypothecaire lening die kopers kunnen afsluiten.

Top-5 betaalbaarheid koopwoningen per gemeente

Best
Slechtst
​1. Delfzijl
​1. Amsterdam
​2. Urk
​2. Laren
​3. De Marne
​3. Blaricum
​4. Tholen
​4. Baarn
​5. Reimerswaal
​5. Wageningen

 

Top-5 betaalbaarheid koopwoningen per wijk

Best
Slechtst
1. Lamswaarde (Hulst)
​1. Houthavens (Amsterdam)
2. Buitengebied Philippine (Terneuzen)
2. Burgwallen-Oude Zijde (Amsterdam)
3. Kats (Noord-Beveland)
3. Lutkemeer / Ookmeer (Amsterdam)
​4. Nieuw Namen (Hulst)
4. Oostelijke Eilanden / Kadijken (Amsterdam)
5. Scherpenisse (Tholen)
5. Jordaan (Amsterdam)

Huren in 95% gemeenten betaalbaar

Voor de huurwoningmarkt (vrije sector) geldt dat ruim 85% van alle wijken als betaalbaar *2 mag worden beschouwd. Op gemeenteniveau zijn de huurwoningen zelfs in 95% van de gemeenten goed betaalbaar. Het beeld van slecht betaalbare gemeenten en wijken is ook anders dan bij de koopwoningmarkt, hoewel Amsterdam ook voor huurwoningen slecht scoort op de betaalbaarheid. Andere gemeenten die niet goed scoren zijn Rhenen, Amstelveen, Boxtel en Bergen (Noord-Holland).

*2 We spreken van betaalbare huurwoningen als het gemiddelde jaarinkomen in een wijk ten minste 45 keer de maandhuur bedraagt.

Top-5 betaalbaarheid huurwoningen per gemeente

Best
Slechtst
1. Vlagtwedde
​1. Amsterdam
2. Hendrik-Ido-Ambacht
2. Rhenen
3. Tubbergen
3. Amstelveen
​4. Veendam
4. Boxtel
5. Nunspeet
5. Bergen (NH)

Top-5 betaalbaarheid huurwoningen per wijk

 

Best
Slechtst
1. Nagele (Noordoostpolder)
​1. Caumerveld-Douve Weien (Heerlen)
2. Hoog Dalem (Gorinchem)
2. Stationsbuurt (The Hague)
3. Slangenbeek (Hengelo)
3. Rhenen Noord (Rhenen)
​4. Techum (Leeuwarden)
4. Houthavens (Amsterdam)
5. Vathorst-Centrum (Amersfoort)
5. Patrimonium (Amstelveen)

Beter huren dan kopen

Huren in de vrije sector is in ruim 95% van alle gemeenten relatief beter betaalbaar dan het kopen van een woning. Op wijkniveau geldt dit voor ruim 90% van alle onderzochte wijken. In Waterland, Tubbergen, Muiden, Nunspeet en Bloemendaal is het relatief het gunstigst om een woning te huren in plaats van te kopen. In de gemeenten Maasgouw, Heerlen, Ridderkerk, Rhenen en Vaals is het relatief gezien juist het minst aantrekkelijk om te huren.

Actie ondernemen

Het onderzoek van JLL laat zien dat de betaalbaarheid van woningen vooral in de grootste steden van Nederland een probleem is. Het is daarom zaak om de betaalbaarheid op deze locaties niet te verslechteren. “Een punt waar lokale overheden over zouden moeten denken is een herziening van het grondprijsbeleid, aangezien de arbeids- en materiaalkosten waar woningbouw aan onderhevig is door de markt bepaald worden”, stelt Sven Bertens, Head of Research & Strategy bij JLL Nederland. “Die betaalbaarheid komt onder druk te staan wanneer gemeenten grondprijzen te sterk laten stijgen.”

“Daarnaast is het van belang dat er voldoende nieuwbouw bij komt, maar dat deze nieuwbouw wel voldoet aan de wensen van de woonconsument en aan de kwaliteitseisen van deze tijd. De oppervlakte van de woning wordt nu veelal verkleind om een relatief hogere prijs te kunnen realiseren, terwijl er vraagtekens gezet kunnen worden bij de behoefte aan dergelijke kleine woningen op lange termijn.”

Ten slotte adviseert JLL om het huidige anti-speculatie beleid omtrent nieuwbouwwoningen kritisch te bekijken. Bertens: “Aangezien hier beperkt op gehandhaafd wordt, komen nieuwbouwwoningen maar beperkt bij de beoogde doelgroep terecht. Dit verslechtert het bestaande klimaat binnen de gehele woningmarkt in de grootste steden.”